LPG Piyasası Sıkça Sorulan Sorular

  • TSE ECE R67 ve TS 12095-1 EN 12805 standartlarına göre, LPG tanklarının imal tarihinden itibaren kullanım ömrü 10 yıldır.

  • Çoğu hidrokarbon yakıtlara göre LPG'nin karbon-hidrojen oranının düşük olması nedeniyle ürettiği birim enerji başına daha az karbondioksit (CO2) açığa çıkar.

    Dünya LPG Birliğine (WLPGA ) göre LPG;

    • Karbon salınımı düşük,
    • Yanma sırasında neredeyse hiç partikül yaymayan,
    • Bir sızıntı yada kaçak durumunda, toprakları veya su kaynaklarını kirletmeyen çevreci bir yakıttır.

  • TS EN 14894 LPG donanım ve aksesuarları - Tüp ve dram işaretlemesi standardında tüplerin dara kütlelerinin tüp üzerine işaretlenmesi zorunlu tutulmuştur. Her tüp için dara ağırlığı tüp üzerinde bulunan işaretlemelerden okunabilir. 

  • 5307 Sayılı LPG Piyasası kanununda İki kilogram üzeri tüp teslimini ve bağlantısını adreste yapmak, hükmü bulunmaktadır.

  • Ülkemizde LPG ürün fiyatlaması Sonatrach piyasa fiyatları takip edilerek yapılmaktadır. Ürün fiyatı, toptancı marjı ile dağıtıcı ve bayii marjı, vergi öncesi LPG fiyatının ana bileşenlerini oluşturmaktadır. Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisi ilave edildiğinde nihai LPG fiyatına ulaşılmaktadır.

    Vergi öncesi fiyatlara bakıldığında, ülkemizde geçerli olan LPG fiyatları birçok AB ülkesindeki fiyatlardan düşük veya bunlara yakın seviyelerdedir. Ülkemizde halihazırda 1 kg LPG üzerinden 1,7780 TL tutarında ÖTV ve ÖTV dahil fiyat üzerinden de %18 KDV hesaplanmaktadır. Ekim 2016 itibariyle 1 litre LPG üzerinde yaklaşık 1,33 TL tutarında vergi yükü (ÖTV ve KDV) bulunmaktadır. Dolayısıyla ülkemizde LPG fiyatlarının bazı AB ülkelerine göre daha pahalı olmasının sebebi, diğer petrol ürünlerinde olduğu gibi LPG üzerindeki yüksek vergi yükünden kaynaklanmaktadır.

  • Vergi dışındaki LPG fiyat bileşenleri EPDK tarafından her zaman yakinen takip edilmektedir. Bu bileşenler içerisindeki en önemli kalem dağıtıcı ve bayii marjı olup, bu kalemin ülke koşulları ve dünya uygulamaları dikkate alınarak makul seviyelerde seyretmesi için EPDK tarafından azami gayret sarf edilmektedir.

    Fiyat oluşumunda anormallikler gözlemlenmesi halinde EPDK’nın taban ve tavan fiyat belirleme yetkisi bulunmakla birlikte, bu güne kadar buna ihtiyaç duyulmamıştır.

  • Ülkemizde LPG fiyatları esas itibariyle rekabet ortamında piyasa koşullarına göre oluşmaktadır. Her dağıtıcı iller bazında uygulayacağı tavan fiyatları kendi internet sitesinde ilan etmek durumundadır. Bazı yörelerde rekabetin fazla olması nedeniyle fiyatlar, rekabetin nispeten az olduğu yörelere göre bariz şekilde düşük olabilmektedir. Bazı illerdeki LPG fiyatlarının diğer illere göre daha yüksek olduğu yönünde zaman zaman EPDK’ya yakınma tarzında şikayetler ulaşmaktadır. Ancak dağıtıcıların internet sitelerinde o iller için ilan edilen fiyatların üzerinde olmamak kaydıyla bu konuda EPDK tarafından herhangi bir işlem yapılmamaktadır.

  • Bu tür durumların varlığı konusunda zaman zaman EPDK’ya şikayetler gelmektedir. Ancak bu tür bir anlaşmanın varlığını ispat edecek her hangi bir maddi delil bu güne kadar ortaya konabilmiş değildir. Akaryakıt ve LPG istasyonlarının kendi aralarında karar alarak ortak fiyat belirlemeleri “rekabeti sınırlayıcı anlaşma” ve “uyumlu eylem” tanımına girmekte olup, 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun uyarınca suç teşkil etmektedir. Dolayısıyla sektörde bu tür ortak hareket etmeye dönük anlaşmaların varlığı tespit edilebilirse, Rekabet Kurumu’nca gerekli inceleme ve soruşturma yapılmaktadır. EPDK da bu konuda Rekabet Kurumu’na gerekli yardım ve katkıyı sağlamaktadır.

     

  • 5307 sayılı LPG Piyasası Kanununun 8 inci maddesi uyarınca, boş olanlar da dahil olmak üzere LPG tüpleri; imalat fabrikaları, dağıtıcılar ve tüplü LPG bayileri dışında, şahsi ihtiyaç haricinde hiçbir kişi veya kurum tarafından bulundurulamaz, takas ve satışa konu edilemez. LPG bayileri, meskun mahallerdeki tüp satış yerlerini nakil, itfaiye ve cankurtaran araçlarının kolaylıkla ulaşabilecekleri noktalarda kurmakla yükümlüdür. Ayrıca LPG birikmesine müsait bodrumlarda veya merdivenle çıkılan zemin üstü asma katlarda kaza veya yangın halinde rahatlıkla tahliye yapılmasına imkan verecek genişlikte çıkışı olmayan yerlerde tüp satış yerleri açılamamaktadır.

    Belediyeler, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı verirken bu hususlara dikkat eder ve denetimlerinde de bu kriterleri göz önünde bulundururlarsa şikayetler asgariye inmiş olur.

     

  • Belediyeler ve il özel idareleri, yeni akaryakıt ve LPG istasyonları için ruhsat verirken oldukça titiz davranmaktadırlar. Ancak çok eskiden verilmiş ruhsatlarla işletilen bazı akaryakıt ve LPG istasyonlarının meskun mahal içinde kaldığı ve çevre sakinlerini tedirgin ettiği de bir gerçektir. Bu konu ruhsatlandırmayla ilgili bir konu olup, EPDK’dan ziyade belediyelerin sorumluluk alanına girmektedir.

  • LPG tüplerinin amacı dışında kullanılarak, terör örgütleri tarafından el yapımı patlayıcı yapımında bomba düzeneğinin dış kabı olarak kullanılması ile ilgili olarak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan “Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (Lpg) Tüplerinin Piyasada Takip Edilmesine İlişkin Tebliğ” 15 Ekim 2016 tarih ve 29858 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. 

    Bu Tebliğin ile, LPG tüplerinin dolumdan son kullanıcıya kadar takip edilmesinin sağlanması amaçlanmıştır.

    Dağıtıcılar, LPG tüplerinin izlenebilirliğini dolum aşamasından son kullanıcıya kadar sağlayacak karekodlu takip sistemini kurmak ve uygulamaktan sorumlu tutulmuştur.

    Tüplü LPG bayileri, dağıtıcıları tarafından kurulan takip sisteminin bu Tebliğe uygun şekilde uygulanmasından ve sistemin kurulumu için gerekli altyapıyı sağlamaktan sorumlu tutulmuştur.

    Bu takip sistemi ile LPG tüpü son kullanıcıya teslim edilirken teslim edilen tüp üzerindeki karekod okutulur ve teslim edilen tüp bilgisi ile son kullanıcının T.C. Kimlik Numarası veya kredi kartı numarası ile adı soyadı, tüplü LPG bayii tarafından takip sistemine aktarılır.

    Böylece LPG tüpünün bulunduğu son kullanıcı kayıt altına alınarak takip edilebilmektedir.

    Takip sisteminin kurulması için dağıtıcı firmalara Tebliğin yürürlüğe girmesinden itibaren on sekiz ay süre verilmiştir.      

  • Bu konuda mevcut bir düzenleme yoktur. Ancak uygulamanın ahlaki bir boyutu da bulunmamaktadır. Vatandaşlar şikayetlerini ilgili dağıtım firmalarına “Müşteri Şikayetleri” kapsamında iletirlerse, dağıtım firmalarının bu konuda kayıtsız kalmayacaklarını düşünüyoruz.

  • Böyle bir durumun mevcudiyeti, ya LPG pompasının kalibrasyon ayarında bir sorun olduğunu, ya da standart dışı bir LPG satışının söz konusu olduğunu göstermektedir. Her iki durumda da Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Standardizasyon Genel Müdürlüğü’ne başvurulması gerekmektedir. Anılan Bakanlık yetkilileri ayar denetiminin yanı sıra, gerek duyulması halinde satılan üründen numune alarak analize göndermektedir.

  • TS EN 589 standardına, yılın her bir dönemi ile ilgili mevsimsel sınırların ulusal şartlara göre belirlenmesine imkân tanımak üzere, en düşük buhar basıncı için A, B, C, D ve E olmak üzere beş tip verilmiştir. Her ülke, bu standarda ek olarak verilen bir millî ekte, bütün bir yıl boyunca en az 150 kPa (gösterge) buhar basıncını elde etmek için hangi tipin/tiplerin kabul edildiğini belirtmeli ve seçilen tiplerin kullanılacağı tarihleri ayrıntılı olarak vermeli ifadesi yer almaktadır.

    Bu standartta kış mevsiminde piyasaya “Tip B” otomotiv yakıtı LPG verilmesi gerekli kılınmıştır.

    Bu standartlarda uygun otogaz, daha kolay buharlaşabilmekte ve kışın soğuk hava koşullarında aracın LPG ile çalışmasını kolaylaştırmaktadır. Bu şartın şağlanması için otogazda propan içeriğini artırmaktadır.